Ανάλυση ευαισθησίας υδατικών πόρων και έργων διαχείρισής τους κάτω από διάφορα υδρολογικά σενάρια κλιματικών αλλαγών
1988-1990
Χρηματοδότηση από Γενική Γραμματεία Έρευνας και το ΥΠΕΧΩΔΕ
Εισαγωγή
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα έρευνας πάνω στην ανάλυση των ορίων των υδατικών αποθεμάτων και των υδρομαστευτικών έργων κάτω από διαφορετικά υδρολογικά σενάρια που προκύπτουν από κλιματικές αλλαγές.
Με το πρόγραμμα αυτό υπολογίστηκαν οι επιπτώσεις του φαινομένου του θερμοκηπίου στους υδατικούς πόρους και συγκεκριμένα στην επιφανειακή απορροή .Η περιοχή μελέτης καλύπτει τέσσερις ορεινές υπολεκάνες στην Κεντρική Ελλάδα όπου εφαρμόστηκε ένα θεωρητικό μοντέλο κάτω από ένα πιθανό σενάριο μεταβολής θερμοκρασίας και βροχόπτωσης.
Τα αποτελέσματα έδειξαν σημαντική ευαισθησία της απορροής στην κλιματική αλλαγή και ακόμη ορισμένα μορφοκλιματολογικά χαρακτηριστικά (κάλυψη χιονιού, συντελεστές απορροής, δείκτες ξηρότητας και μορφολογίας) που μεταβάλουν την αντίδραση της λεκάνης.
Έγινε ανάλυση επίσης της ευαισθησίας ορισμένων σημαντικών έργων διαχείρισης (ταμιευτήρες , υδροηλεκτρικά έργα) στις κλιματολογικές διακυμάνσεις σε τοπικό επίπεδο. Εκτιμήθηκαν τα επίπεδα παροχής γλυκού νερού και παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για τέσσερις συνδεόμενους ταμιευτήρες πολλαπλού σκοπού κάτω από συνθήκες μεταβαλλόμενης απορροής. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκε μία σειρά υποθετικών σεναρίων αλλαγής κλίματος για να αποδοθεί η αύξηση της θερμοκρασίας και η μεταβολή της βροχόπτωσης λόγω του φαινομένου του "θερμοκηπίου".
Συμπεράσματα
- Οι μεσογειακές ορεινές λεκάνες με εποχιακή χιονόπτωση και σημαντικούς μηχανισμούς κατακράτησης νερού παρουσιάζουν μεγάλη μείωση απορροής με αύξηση της θερμοκρασίας. Ακόμη μεγαλύτερη είναι η μείωση της απορροής και της ελάχιστης ετήσιας τιμής της το καλοκαίρι, και παράλληλα συμβαίνει αύξηση της απορροής και της μέγιστης ετήσιας τιμής της τον χειμώνα. Θερμότερες λεκάνες με υγρό κλίμα και μηχανισμούς κατακράτησης νερού παρουσιάζουν την ελάχιστη ευαισθησία στις αλλαγές της θερμοκρασίας.
- Γενικά οι επιπτώσεις των μεταβολών της βροχόπτωσης στην απορροή είναι πολλαπλάσιες και αυτό αποτελεί ένα μέτρο ευαισθησίας της λεκάνης.
- Η ήδη υψηλή εποχιακή κατανομή της απορροής στις μεσογειακού τύπου λεκάνες αυξάνεται ακόμη περισσότερο σε λεκάνες ευαίσθητες στις αλλαγές θερμοκρασίας με σημαντικές επιπτώσεις στα αποθέματα.
- Η χιονόπτωση αποτελεί τον πλέον καθοριστικό παράγοντα απόκρισης της λεκάνης στις κλιματικές αλλαγές. Αυτός ο παράγοντας με την σειρά του εξαρτάται, εκτός από τις κλιματικές συνθήκες από την γεωμορφολογία της λεκάνης. Σημαντικό παράγοντα επίσης αποτελεί και ο συντελεστής απορροής, που όταν είναι ιδιαίτερα υψηλός εμποδίζει την εξέλιξη άλλων υδρολογικών διεργασιών.
- Τα επίπεδα επικινδυνότητας της ετήσιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και της παροχής νερού αυξάνονται εντυπωσιακά σύμφωνα με τα υποθετικά αλλά αληθοφανή σενάρια αλλαγής του κλίματος. Οι ταμιευτήρες και ιδιαίτερα αυτοί που βρίσκονται κατάντη στην λεκάνη παρουσιάζουν μεγαλύτερη ευαισθησία στην μείωση των βροχοπτώσεων από αυτούς που βρίσκονται κατάντη. Τα επίπεδα επικινδυνότητας επηρεάζονται επίσης αλλά ελάχιστα σε σχέση με τις επιπτώσεις της μείωσης της βροχόπτωσης.
- Απαιτείται δραστική αύξηση της χωρητικότητας των ταμιευτήρων για να διατηρηθεί η παραγωγή ενέργειας και η παροχή νερού σε ανεκτά επίπεδα επικινδυνότητας. Η μείωση της βροχόπτωσης έχει πολύ μεγαλύτερες επιπτώσεις στα αποθέματα των ταμιευτήρων απ' ότι έχει η αύξηση της θερμοκρασίας.
|
